Ne diyor Sartre? "Cehennem, başkalarıdır". Hangi başkaları? Yurt içinde yurt dışında, tanıdığımız, acıları sevinçleriyle, yiyip içmeleri, insanca ya da hayvanca davranışlarıyla yakın uzak ilişkilere girdiğimiz, girebileceğimiz ya da giremeyeceğimiz ama -dünya küçüldüğüne göre- girme olanaklarımıza sınır olmayan insanlar değil mi?
Bu insanlar var ya, hani şu sevinçlerini, kederlerini benimsediğimiz, en kısa süreli bir karşılaşmada -eğer yüreklerinde iyilik, insanlık tohumu varsa- Türk, Bulgar, Arnavut, Fransız, İngiliz ayrımı yapmadan, yapmaya gerek duymadan benimseyebileceğimiz insanlar, işte onların dertleri, sıkıntıları, mutlulukları, mutsuzlukları bizim dertlerimiz, mutluluklarımız, mutsuzluklarımız değil mi?
Bizim cehennemimiz bu insanlar, ama aynı zamanda cennetimiz de. Evrenin uçsuz bucaksızlığı içinde, bir kürecikte yaşıyoruz, yetmiş bilmem kaç milletle birlikte. Kaderimiz nasıl da bağlı birbirimize, ölesiye yaşayasıya. Vietnam'da bir savaş mı çıkıyor? O bizim bütün insanlığın savaşı. Fazıl Hüsnü Dağlarca, o güzelim şiirlerine neden Vietnam Savaşı demez de, Vietnam Savaşımız der, bunu hiç düşündünüz mü?
İnsanlığın kaderini, bir bütün olarak, aptalca hayvanca kinlerden, ön yargılardan uzak, serinkanla, akıl mantıkla, sevgiyle kim düşünebilir sanatçılardan, aydınlardan, okumuş aydınlanmış, bilime, bilgiye gönül vermiş kimselerden başka? (VEDAT GÜNYOL - Bu Cennet Bu Cehennem / Denemeler - Çan Yayınları)
***
Burda, Hindistan'da, Afrika'da,
Her şey birbirine benzemektedir.
Burda, Hindistan'da, Afrika'da,
Buğdaya karşı sevgi aynı,
Ölüm önünde düşünce bir.
Nece konuşursa konuşsun,
Anlaşılır gözlerinden dediği.
Nece konuşursa konuşsun,
Benim duyduğum rüzgârlardır,
Dinlediği.
Biz insanlar ayrı ayrı kalmışız,
Bölmüş saadetimizi çizgisi yurtların;
Biz insanlar ayrı ayrı kalmışız,
Gökte kuşların kardeşliği,
Yerde kurtların.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder